Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Fragoun(-di-gràndi-flour)
Potentilla grandiflora
Rosaceae
Nom en français : Potentille à grandes fleurs.
Descripcioun :Lou fragoun-di-gràndi-flour es uno planto coumuno que trachis dins li pelouso e roucaio d'auto mountagno, ounte rebalo au sòu ; pamens li tijo en flour mounton. Èi cubert de péu e fai de flour jauno, un pau grosso. Li fueioun soun pèr tres e soun acaba pèr de péu argenta, e peréu dessouto sus li costo.
Usanço :A bessai li mémis usanço que d'àutri fragoun : lucha contro la cagagno e sarra li car (presènci de tanin).
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Potentilla
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 20 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1500 à 2700 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Roucaio
- Pelouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Éuropo
Ref. sc. : Potentilla grandiflora L., 1756